Dolar aşkı öldürüyor güzelim!

TÜİK, 2020 yılı için İstatistiklerle Aile verilerini açıkladı. Yoksulluktaki yükseliş, işsizlik ve daha birçok verideki çarpıcı gelişmeler ilk öne çıkanlar. Fakat bir veri daha var ki, aslında Türkiye'de aile mefhumunun geleceğini göstermesi açısından hiç de hafife alınmayacak kadar çarpıcı: Evliliklerin yıllara sari değişimi.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt istatistiklerine göre 2016 yılından itibaren düşüşte olan yıllık evlenme sayılarında 2020'de 487 bin 270'lik sayıyla 10 yılın dibi görüldü. 2015 yılına göre 2020'de 115 bin daha az evlilik gerçekleşti. Yani evlilik sayılarında 5 yılda yüzde 19 düşüş var.

Peki neden?
Aslında bu soruya "Giderek pahalılaşan hayat" demek klişe gibi görünse de veriler bunu aslında doğruluyor. TÜ;K'in aynı dataseti içinde bulunan verilere göre 2016 yılından itibaren özellikle çekirdek ailelerde yoksulluk oranı giderek artıyor. Örneğin eşlre ve çocuklardan oluşan çekirdek ailelerde yoksulluk oranı 2016 yılında yüzde 21.8 iken, 2020 yılında bu oran yüzde 22.8'e çıktı. Bu da her 4.3 aileden 1'inin yoksulluk çektiğini gösteriyor.
Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan çekirdek ailelerde ise yüzde 17.2'den yüzde 17.4'e çıkan bir yoksulluk oranı var. Yani evliliklerin vefat veya boşanma sonucu bozulmasından sonra bile yoksulluk ailelerde devam ediyor. 
Tek kişilik hanehalklarında ve çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarında ise yoksulluk oranı düşüşte. 

2016 yılından itibaren bir ev kurmanın maliyetindeki artışlar da dikkat çekici. İşte 2015-2020 arasında yeni evlenen bir çiftin ilk aklına gelebilecek bazı ürünlerde yaşanan fiyat değişimleri (ki bu fiyatlar aslında buluanbilecek en düşük fiyatlar baz alınarak yayımlanıyor, yani çoğu zaman bu fiyatları bulabilmek mümkün de olmayabiliyor):

Madde adları	2015 Aralık (TL)	2020 Aralık (TL)	Fiyat Değişimi (%)
Ankastre Mikrodalga Fırın	289	2,011	596
Porselen Ev Eşyası	457	2,173	376
Ankastre Ocak (Set Üstü)	350	1,496	327
Tek Masa	177	710	302
Tek Sandalye	66	254	288
Elektrikli Süpürge	392	1,227	213
Çelik Mutfak Eşyaları	68	211	211
Cam Ev Eşyası	2	6	166
Soba Aksesuar ve Malzemeleri	7	20	166
Çamaşır Makinesi	1,274	3,358	164
Diğer Elektriksiz Ev Aletleri	46	121	162
Elektrikli Küçük Ev Aletleri (Tost Makinası)	189	492	160
Doğum Ücreti (Normal Doğum)	1,013	2,610	158
Teflon Mutfak Eşyaları	43	109	154
Perde	12	31	151
Bulaşık Makinesi	1,122	2,724	143
Ütü	178	429	140
Ankastre Fırın	877	2,094	139
Sehpa	238	557	134
Televizyon	1,590	3,716	134
Halı	103	240	133
Kanepe	824	1,919	133
Badana ve Boya Malzemeleri	14	31	132
Yatak (Çift Kişilik)	628	1,438	129
Yastık	19	44	126
Soba	196	443	126
Yatak Bazası	620	1,287	107
Havlu	15	31	106
Battaniye	76	155	105
No-Frost Buzdolabı	2,134	4,333	103
Yorgan	101	195	94
Oturma Odası Takımı	4,031	7,407	84
Nevresim Takımı	117	212	81
Yatak Örtüsü	166	287	74
Yatak Odası Takımı	5,674	8,988	58
Yemek Odası Takımı	4,697	6,920	47

Aslında tüm bu pahalılık ve zorlukların özeti dolar kurunda saklı. 2015 yılına kadar nispeten ılımlı bir yükseliş izleyen dolar kurunda başlayan sert dalgalanmalar ve yükselişler, beraberinde ithal enflasyonu nikah masalarının da gündemine taşıdı. Bir ev kurmanın maliyetinde yaşanan ciddi artışlar genç nesli evlilik konusunda iki defa düşünür hale getirmiş görünüyor. 

Belki işin magazini diye bakabilirsiniz ama gelin bir de dolar kurunun 10 yıllık seyriyle evlenme rakamlarını birbiriyle kıyaslayalım.



2015 yılına kadar nispeten ılımlı seyir izleyen dolar kurunda, bu tarihten sonra başlayan hzılı artış, fiyatı dolar üzerinden belirlenen ev eşyalarını ateş pahası haline getirdi. 2017'den itibaren dolar maliyetinin daha da şiddetlenmesiyle evliliklerdeki düşüşün korelasyonu bilimsel bir temele oturtulabilir mi bilmiyoruz ama bu grafik bile başlı başıan düşündürücü bir manzara teşkil etmiyor mu?