Ham çelik üretiminde azalma

Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), 2023 yılı Şubat ayına ilişkin çelik üretimi istatistiklerini açıkladı.

Buna göre, Türkiye'nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,9 oranında azalışla 2,1 milyon ton oldu. Söz konusu düşüle de Türk çelik sektörü 2 milyon 104 bin ton ham çelik üretimi ile Almanya, Brezilya ve İran'ın ardından 10’uncu sıraca yer aldı.

Yılın ilk 2 ayında ise üretim yüzde 23,1 oranında azalışla 4,7 milyon ton seviyesinde gerçekleşti. Nihai mamul tüketimi Şubat ayında, 2022 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 12 azalışla 2,5 milyon ton, yılın ilk 2 ayında ise yüzde 7,7 azalış 5,5 milyon ton oldu.

İHRACAT, HEM MİKTAR HEM DE DEĞER BAZINDA AZALDI

Şubat ayında Türkiye’nin çelik ürünleri ihracatı, miktar yönünden yüzde 47,3 oranında azalışla 675 bin tona, değer bazında ise yüzde 50,5 azalışla 582 milyon dolar oldu.

Ocak-Şubat döneminde, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla ihracat, miktarda yüzde 44,9 azalışla 1,4 milyon tona, değerde ise yüzde 49,5 azalışla 1,2 milyar dolara geriledi.

Söz konusu dönemde Türkiye’nin çelik ithalatında da düşüş yaşandı. 2023 yılının Şubat ayında ithalat, 2022 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden yüzde 10,7 azalışla 1,3 milyon tona, değerde ise yüzde 32 azalışla 1 milyar dolara geriledi.

Ocak-Şubat döneminde de ithalat, miktarda yüzde 10 azalışla 2,5 milyon ton, değerde de yüzde 27 azalışla 2,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Bu dönemde Türkiye’nin dış ticaret dengesinde de düşüş söz konusu. 2022 yılının Ocak-Şubat döneminde yüzde 80,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2023 yılının Ocak-Şubat ayında yüzde 55,3 seviyesine geriledi.

KÜRESEL HAM ÇELİK ÜRETİMİ YÜZDE 1 AZALDI

2023 yılı Şubat ayında küresel ham çelik üretimi de azaldı. Dünya Çelik Derneği’nin (worldsteel) 2023 yılı Şubat ayı verilerine göre, dünya ham çelik üretimi, geçtiğimiz yılın aynı ayına kıyasla yüzde 1 azalışla 142,3 milyon tona, yılın ilk 2 ayında ise yüzde 0,8 azalışla 297,8 milyon tona geriledi.

Yılın ilk 2 ayında, Çin'in ham çelik üretimi, 2022 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 5,6 oranında artışla 168,7 milyon tona yükselirken, ikinci sırada yer alan Hindistan'ın ham çelik üretimi yüzde 1 artışla 21,2 milyon ton, Japonya'nın üretimi ise yüzde 6,1 oranında azalışla 14,1 milyon ton oldu.

“ENERJİ MALİYETLERİNDEKİ ARTIŞIN OLUMSUZ ETKİSİ SÜRÜYOR”

Türkiye ve küresel ham çelik üretimine ilişkin TÇÜD tarafından yapılan değerlendirmede, Türkiye’nin ham çelik üretimindeki yüzde 28,9’luk düşüşte, Şubat ayında meydana gelen deprem nedeniyle İskenderun ve Osmaniye bölgelerinde yer alan Türkiye'nin ham çelik üretim kapasitesinin ve üretiminin yaklaşık yüzde 32'sine sahip olan çelik tesislerinde yaşanan üretim kesintilerinin etkili olduğuna dikkat çekildi.

Yapılan indirimlere rağmen enerji maliyetlerindeki artışın olumsuz etkisinin kısmen devam edildiğinin belirtildiği değerlendirmede, şunlar kaydedildi: Bu sebeple, yılın ilk iki ayında ihracatta yüzde 45 oranında bir düşüş yaşanmıştır. Özellikle doğalgaz açısından karşılaştırmalı üstünlüklere sahip olan Cezayir ve Mısır gibi ülkelerin, ihracat pazarlarımızdan pay almaya başlamaları dikkat çekmiştir. Doğalgaz fiyatlarının Avrupa'daki fiyat seviyelerine kadar indirilmesi durumunda, rekabet gücümüzün artması ve ticaret heyeti organizasyonları aracılığıyla Balkanlar başta olmak üzere, Güney Amerika ve Afrika gibi yeni pazarların hedeflenmesi ile önümüzdeki aylarda ihracattaki kayıpların kısmen telafi edilmesi beklenmektedir.

Diğer taraftan ithalatta yüzde 10 oranındaki azalışa rağmen, özellikle Malezya, Tayvan, Vietnam gibi ülkelerden gerçekleştirilen ithalattaki olağanüstü ölçüdeki artışlar, çelik sektörümüzde büyük rahatsızlığa yol açmıştır. Daha öncesinde 1 Nisan tarihine ertelenmiş bulunan yassı çelik mamullere yönelik ithalat vergisi kararının, bu defa, 1 Mayıs tarihine ertelenmesi, halihazırda esasen son derece yüksek seyreden çelik dış ticaretindeki açığın daha da büyüyebileceği yönündeki endişeleri artırmıştır.

2023 yılı Şubat ayı itibarıyla BOTAŞ'ın, büyük sanayi kuruluşları için doğalgaz toptan satış fiyatlarını düşürmesi, sanayicilerin kullandığı doğalgaz tarifelerindeki indirimlerin yüzde 20 seviyesinde devam edeceğini duyurması, ayrıca, deprem bölgesinde faaliyet gösteren üreticilerin üretimlerine başlaması 2023 yılının ilk iki ayında sektörümüzün düşen üretiminin yılın ikinci çeyreğinden itibaren kademeli bir şekilde iyileşeceği yönünde beklentiler oluşturmuştur.

Yeşil dönüşüm kapsamında geri dönüşüm yoluyla elde edilen çelik ürünleri hammaddesi olan hurdaya yönelik talebin artması sonucunda, Ocak ayı sonunda, EUROFER'in hurdanın kritik hammaddeler listesine eklenmesi yönünde Avrupa Birliği'nden talepte bulunması ve Hindistan'ın yeşil dönüşüm kapsamında hurdaya yönelik talebini giderek artırması sebebiyle, sektörümüzün hurdaya erişiminde sorunlarla karşılaşmamasını teminen, gerekli önlemlerin alınması hayati önem taşımaktadır.”