Kur endişesi bireylerin birikimini enflasyonda eritiyor olabilir mi?

ZEYNEP AKTAŞ

Son bir haftada kurumların döviz mevduatları azalırken, bireylerin arttı. Mevcut durum, bireylerin kur hareketlerine yönelik endişe taşıdıklarına işaret ediyor. Peki, yüksek endişe bireylerin birikiminin dövizde enflasyon karşısında erimesine sebep olur mu?

TCMB’nin faiz kararı 29 Mart haftasındaki verilere yansıdı. Kurumların döviz mevduatlarında azalma gözlendi. Ancak aynı etki bireylerin hesaplarında görülmedi. Şirketlerin döviz mevduatlarında görülen düşüş eğilimi ile bireylerin mevduatlarında yaşanan artış; piyasalardaki belirsizliği ve beklentiler arasındaki farkı ortaya koyuyor. Bireyler kurun zayıf seyri konusunda henüz ikna olmamış görünüyor.

ŞİRKETLER VE BİREYLER ARASINDAKİ FARK

TCMB verilerine göre, yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları 29 Mart haftasında 2,1 milyar düşüşle 183,6 milyar dolar oldu. Yurt içi yerleşiklerin pariteden arındırılmış döviz mevduatlarında ise 2,7 milyar dolar düşüş kaydedildi.

Faizlerin yükselmesi ile birlikte zaten genel beklenti döviz mevduatlarında azalma yönünde idi. Döviz mevduatı pariteden arındırılmış olarak gerçek kişilerde 305 milyon dolar artarken tüzel kişilerde ise 3 milyar dolar azaldı. Bu durum, şirketlerin TL’nin değerleneceğine yönelik bir kanaatlerinin oluştuğunu ancak bireylerin kaygı taşımaya devam ettiklerine işaret ediyor.

Gerçekleşen rakamlara baktığımızda bireylerin mevcut döviz alışkanlıklarını devam ettirmeleri yılbaşından bu yana getirilerinin enflasyonun altında kalmasına neden oldu. Yılbaşından bu yana dolar ve euro kuru yüzde 15 olan enflasyonun altında artış gösterdi. İlk çeyrekte dolar kuru yüzde 9,8 euro ise yüzde 6,89 artış gösterdi. Önümüzdeki dönemde bireysel yatırımcıların da fonlar dahil olmak üzere farklı alternatifleri göz önünde bulundurmaya başladıklarını görebiliriz.

KUR KORUMALIDA DÜŞÜŞ HIZLANDI

Bir süredir durma noktasına gelen kur korumalı mevduatlarda düşüş yeniden hızlandı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 29 Mart haftasında 11,8 milyar TL düşüşle 2,27 trilyon TL oldu. Yatırımcıların TL varlıklara ilgisinin artması; faizlerin yüksek seyri kur korumalı mevduatlarda düşüşü hızlandırdı.

TCMB, İKİNCİ GÜNDE DE DÖVİZ ALIMI YAPTI
TCMB, uzun bir aranın ardından 3 Nisan Çarşamba günü başladığı döviz alımına 4 Nisan tarihinde de devam etti. TCMB'nin döviz alımları 31,90 seviyesi civarında yoğunlaştı. Yılın ilk çeyreğinde net döviz satıcısı olan banka, piyasada dövizden çıkış eğiliminin başlamasıyla düşen rezervlerini yeniden inşa etmeye çalışıyor.

TCMB’nin piyasada döviz alımları, Dolar/TL 31,90 civarında yoğunlaştı. Bu alımlar gün boyu devam ederken, dolar/TL günü 31,90’ın altında kapattı. Böylelikle dolar/TL’deki düşüş serisi 4. güne taşındı. TCMB’nin döviz alımları doğrudan müdahale kapsamında olmadığı için toplam döviz alım miktarı açıklanmıyor.

YABANCI, KISA VADELİ SWAPLARA GİRİYOR
Yerliler hem bireysel hem de tüzel tarafta dövizde satıcı taraftayken, yabancı girişi de kurda aşağı yönlü baskı yaratıyor.

TCMB verilerine göre yabancılar geçen hafta 267 milyon dolar hisse, 112 milyon dolarlık da tahvil aldı. Son günlerde ise swapta özellikle kısa vadeli tarafta yabancı ilgisi görülüyor. Swap piyasasında gecelik vadede ima edilen faiz 1,5 ay sonra yüzde 40’ın altına indi. Pazartesi yüzde 51 seviyesinde olan faiz, yüzde 39’un altını gördü.

SWAP HARİÇ NET REZERV TARİHİ DÜŞÜK SEVİYEDE

TCMB’nin rezervleri yeni ekonomi yönetiminin göreve başlaması sonrası özellikle geçen yılın son çeyreğinde hızla artarken, bu yıl tablo tersine dönüştü.

Yıl başından bu yana TCMB’nin swap hariç net rezervleri yıl başından bu yana 28 milyar doların üzerinde düşüşle 29 Mart itibariyle eksi 65,5 milyar dolara indi.

MEVCUT EKONOMİ POLİTİKALARINA DEVAM ETKİSİ

Yerel seçimlerin geride kalması ve mevcut ekonomi politikalarında devam edileceği mesajının güçlü şekilde verilmesi, piyasalardaki döviz talebini tersine çevirdi. Bunda yabancı bankaların raporları da etkili oldu.