Metaverse101: Yeni evrende eski kanunlar yeterli mi?

BERFİN NİLGÜN ÇİPA/PARAMEVZU.COM ÖZEL HABER

Takvimler geçtiğimiz Ekim ayını işaret ettiğinde Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg tüm dünyayı etkisi altına alan o açıklamayı yaptı ve Facebook’un yeni ismi Meta olarak değiştirildi. Bu önemli adım sonrası Google arama trendlerinde Metaverse bir numaraya yerleşirken, Metevarse coinler yüksek ivmelenme kaydetti. Metaverse’e dair birçok haber yazıldı ve çizildi. Bu evren hala popülaritesini kaybetmiş değil. Malum yeni her zaman merak uyandırır. Bahsettiğimiz yenilik ise koskocaman bir evren, dolayısıyla kafalarda pek çok soru işareti hala baki…

Birkaç gün önce İngiltere’de yaşayan Nina Jane Patel isimli bir kadın Metaverse evreninde erkek avatarların tacizine uğradığını açıkladı. Patel, bahsi geçen erkek avatarların taciz sırasında ekran görüntüsü aldıklarını da sözlerine ekledi. Maalesef bu haber ne ilk ne de son olacak. Bu noktada yeni evrende haklarımızı nasıl koruyacağımız, taciz gibi suçların önüne geçmek için hangi düzenlemelerin yapılması gerektiği de gündeme getirilmesi gerekiyor. 

METAVERSE İLE İLGİLİ HİÇBİR YASAL DÜZENLEME YOK

Yepyeni bir evren, yeni sorumluluklar, yeni düzenlemeler… Henüz “gerçek dünyada” işleri rayına tam oturtamamışken şimdi de Metaverse’te hayatta kalma mücadelesi vermeye çalışıyoruz. Haklarımızı nasıl arayıp kendimize nasıl güvence altına alacağız sorularına Avukat Devrim Nur Kayabalı “Ciddi bir hengamenin kapıları aralandı” sözleriyle karşılık verdi. Kayabalı, “Yasal olarak henüz kripto paralarla ilgili düzenlemeyi oluşturamamışken karşımıza Metaverse kavramının çıkması ciddi bir hengamenin kapılarının aralandığının bir göstergesi. Metaverse ile alakalı hiçbir yasal düzenleme yok” dedi.

İVEDİLİKLE YASAL MEVZUAT ŞART

Metaverse’te taciz olayı ile karşı karşıya kalma durumunda maalesef hukuk herhangi bir cevap vermiyor sebebini ise Devrim Nur Kayabalı, “İvedi olarak yasal mevzuata ihtiyacımız var. Tacize uğrayan vatandaşın yasal olarak başvurabileceği hiçbir şey yok. Çünkü cinsel taciz, şuan Türk Ceza Kanunu’na göre; gerçek bir veya birden fazla kişinin bir veya birden fazla kişiyi fiziksel olarak temas etmeden veya ederek dokunması onu rahatsız etmesi, cinsel duygularla kullanmayı amaçlaması demektir. Metaverse’te gerçek bir kişi yok. Avatarlardan ve sanal bir düzenden bahsediyoruz. O nedenle vatandaş gidip benim başıma böyle bir şey geldi ben ne yapacağım dediğinde açabileceği bir dava türü de yok” şeklinde açıkladı.  Avatarlar her ne kadar sanal dünyada var olsalar da VR gözlüklerin arkasında onları yöneten “gerçek” kişiler var ancak kanundaki gerçek kişi ibaresi bizim sanal kopyalarımız olan avatarları kapsamıyor. Kayabalı’ya göre mevcut düzende tacize karşı uygulanabilecek tek yaptırım idari para cezası…

YA METAVERSE’TE EVİMİZ BAŞKASI TARAFINDAN SATIN ALINIRSA?

Metaverse gündeme geldiğinden beri satılmadık arsa, sahil boyu ve bina kalmadı… Belki de coinlerden sonra en revaçta olan konu Metaverse’te taşınmazların kapış kapış gitmesiydi. Her şey buraya kadar çok keyifli ancak ya gerçek dünyadaki evimiz Meteverse’te başka biri tarafından satın alınırsa? Bu soru işaretini Kayabalı şu ifadelerle giderdi, “Metaverse’te ne bir Noter merkezi ne de Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü var. Metaverse’te eviniz başkası tarafından satın alındığında bunun bizim hukukumuza göre resmi bir karşılığı yok. Ancak her iki tarafın da dava açma hakkı var. Metaverse’te bir ev satın alan kişi, bedel ödediği için bedeli kendisinden alan şahsa sebepsiz zenginleşme veya dolandırıcılık davası açabilir. Gerçek dünyadaki ev sahibi ise huzur bozma gerekçesiyle karşı tarafa dava açabilir”

GERÇEK DÜNYA İLE METAVERSE’TE MEVZUATLAR PARALEL OLMALI

Kanun, iş Metaverse’e gelince tıkanıyor diyebiliriz. Gerçek dünyadaki mevzuat, karşılığını Metaverse’te alamıyor. Avukat Devrim Nur Kayabalı, gerçek dünya ile Metaverse’te mevzuatların paralel olması gerektiğinin altını çizdi: “Ülkelerin çıkaracağı mevzuatlar Metaverse ile paralel olmalı ki ona göre bir yargılama yapılsın. Ancak ne kadar geç kalırsak o kadar sıkıntıya gidiyoruz. Çünkü Metaverse üzerindeki suçlar günden güne artıyor.”