Sanat yatırımı dijitalleşti! İster eserin telifini alın ister pay!

Yayınlama: 11.07.2021 14:43:00 Güncelleme: 12.07.2021 09:18:03

NFT'ler sanat yatırımında yeni bir dönemin başlangıcı oldu. Bu yöntemle isterseniz kendi sanat eserinizi dijitalleştirip satabilir, isterseniz koleksiyonunuza sahipli bir sanat eserinin hissesini ekleyebilirsiniz

Sanat yatırımı dijitalleşti! İster eserin telifini alın ister pay!
BERFİN NİLGÜN ÇİPA/PARAMEVZU.COM ÖZEL HABER

Sanat var olduğundan bu yana sanatçının kendini ifade etmesinin yanı sıra sanat eserleri de bir yatırım aracı haline geldi. Sergiler ve müzayedeler sanatseverlerin hem ruhuna hem de cebine dokunuyor.

Küresel sanat pazarı 2020 yılında, ekonomik durgunluk sebebiyle, bir önceki yıla göre dörtte bir oranında küçülerek 50.1 milyar dolar seviyesine ulaştı. Bu gerilemedeki en büyük sebep kuşkusuz pandemi… Ertelenen organizasyonlar ve durma noktasına gelen etkinlikler sanat üretimini de olumsuz yönde etkiledi.


NEDİR BU NFT?
Her kriz ortamında çıkan fırsatlar gibi, çağımızın koşullarında dijitalleşme bu yaraya merhem olmak için kolları sıvadı. Sanatın bir yatırım aracı olmasına alışmıştık ancak her şey gibi sanat yatırımı da dijitalleşti. İşte NFT (non-fungible token) de tam bu noktada sahnedeki yerini alıyor. NFT’ler sanatta dijital bir çağın başlangıcı olarak tanımlanıyor. NFT, bir varlığın benzersiz olduğunu, bu biriciklik sebebiyle başka bir şeyin yerine geçemeyeceğini onaylıyor ve blok zincirde depoluyor. 
Her şey NFT olarak karşımıza çıkabiliyor, Albcoin Araştırma Müdürü Helin Çelik, token'ın işleyişini “Bir yağlı boya tablosu, atılmış bir tweet ya da kahkaha... Her şey NFT’ye dönüştürülebilir. Satışı yapılmak istenen bir öğe dijitale çevrilip NFT olarak sunulabilir” şeklinde açıklıyor. 

NFT REKORU 69.3 MİLYON DOLARLA BEEPLE'DA

En popüler NFT’lere göz attığımızda karşımıza 69.3 milyon dolarlık rekor satışla Beeple çıkıyor. İkinci sırada ise Cryptopunk #7804 ve #3100 15 milyon dolarla yerini alıyor. Beeple’ın Cressroad NFT’si 6.6 milyon dolara satılırken, gönüllerimize taht kurmuş olan Doge meme 4 milyon dolarla alıcısına kavuştu.

NASIL NFT ALIP SATILIR?
İşte bu örnekler gibi ben de NFT alıp-satmak istiyorum ancak nasıl olacak?” sorusu kafanızda varsa bu konuya Helin Çelik açıklık getirdi. Çelik, “Blockchain tabanı üzerine kaydedilen eşsiz NFT’ler Opensea ve benzeri uygulamalar üzerinden satışa çıkartılır. Kullanılan taban ise genelde Ethereum tabanıdır. Dönüşüm sürecinden önce ise mutlaka bir cüzdan oluşturmak gerekiyor. Her NFT’nin dijital kaydı zincirde tutulur. Platformlar üzerinden NFT oluşturulabilir. Kişiler, kendi NFT’lerini kendileri oluşturabildikleri gibi farklı danışmanlık firmalarından da hizmet alabilir. Platform üzerinden tekil ya da çoklu olarak NFT kopyaları oluşturulabilir. Sonrasında ise gösterim durumu kontrol edilebilir” dedi.

SAHİBİ OLAN SANAT ESERİNE NASIL YATIRIM YAPILIR?
Peki ben bir sanat eserinde hak sahibi olmak istiyorum ancak sanat eseri zaten satılmış diye üzülüyorsanız hiç üzülmeyin çünkü bunun da bir çaresi bulundu. Tam bu noktadan yola çıkan Artiox, Tuncay Dakdevir ve Cemal Doğan’ın girişimiyle kuruldu. Artiox Kurucu Ortağı Tuncay Dakdevir, “Tamamıyla şeffaf bir market deneyimi ve kullanıcı odaklı” sözleriyle girişimin öneminin altını çiziyor. 
600’ün üzerinde aktif kullanıcıya sahip olan Artiox, değerli sanat eserlerini blok zincir üzerinde tokenize ederek kullanıcıların bu sanat eserlerine diledikleri miktarda yatırım yapabilmesini ve bu yatırımlarını kolayca yönetebilmelerini sağlayan yeni nesil bir sanat yatırım platformu. Eserleri hangi niteliklere göre seçtiklerini sorduğumuzda ise Dakdevir bu soruyu şu cümlelerle cevapladı, “En çok dikkat ettiğimiz iki şey orijinallik ve eserin kondisyon durumu. Tabii ki seçmiş olduğumuz eserlerin yatırım sınıfı sanat eserleri olmasıysa ilk kural”. 
Artiox’un NFT’den farkı ise, Artiox bir nevi sanat eserlerini halka arz ediyor. Ancak NFT’de bir ürün sadece bir kişinin olabiliyor. Tuncay Dakdevir tam da bu sorun sebebiyle yola çıktıklarını belirterek, “Artiox’taki sanat eserlerini temsil eden tokenlar ERC20 standardında üretilmektedir. Bu da kıymetli bir sanat eserine birçok kullanıcının aynı andan yatırım yapabilmesine olanak sağlamaktadır dedi.

NFT VE ARTİOX ARASINDAKİ FARK
Albcoin Araştırma Müdürü Helin Çelik ise NFT penceresinden bakarak iki sistem arasındaki farkı ortaya koyuyor. Çelik,  sanat eserinin ya da bir ürünün orijinali dönüştürülüp satışı yapıldıktan sonra artık ürünün telifinin alan kişiye ait olduğunu belirterek “Dilerse ürünün kopyasını satmaya devam edebilir, ancak orijinali her zaman kendisinde kalacaktır” ifadelerini kullandı. 

Bu kadar dijital dönüşümden bahsetmişken akıllarda yer etmiş güvenlik sorusunu irdelemeden geçmek olmaz. Sanat eserinin dijital ortamda yatırım aracı olarak sunulması, yatırımcıyı kendini daha güvende hissettiriyor. Artiox Kurucu Ortağı Tuncay Dakdevir, işlem yapan kullanıcılarının büyük bir çoğunluğunun daha önce kripto paralarla işlem yapmamış olduğunu ve keskin düşüş ve inişleri deneyimlemediklerini belirtiyor. Dakdevir, “Kripto para kullanmış aktif kullanıcılarımız ise yatırımları ile ilgili konforlu, korku ve stresin az olduğunu hissettiklerini dile getiriyor” dedi. 

"SAHTECİLİK MÜMKÜN DEĞİL"
Helin Çelik ise NFT yatırımcılarını şu sözleriyle rahatlatıyor, “Blok zincirde kayıtlı tutulan bir veride sahtecilik yapmak mümkün değildir”. Yatırımcıların dikkat etmesi gereken noktalar için ise Çelik, “En önemli konu NFT eserinin orijinalliği. Alınan ürünün orijinal olup olmadığını ve zincir üzerindeki aktivitelerini takip etmek gerekiyor. Bu takip blok zincir üzerinden rahatlıkla yapılabiliyor” dedi.