Seçime kadar dövizdeki oynaklık sürer mi?

ZEYNEP AKTAŞ

Fitch geçtiğimiz hafta Türkiye’nin notunu yükseltti. Ancak ne kur üzerinde ne de borsa üzerinde etkisi hissedilmedi. 12 yıl aradan sonra gelen bu olumlu habere rağmen gözler bir yanda artan ürün ve hizmet fiyatlarda öte yandan altın ve doların fiyatında.

Sokakta konuştuğumuz insanlar, geçmişte 'döviz kuru ne olur?' diye merak ederken, artık daha bilinçli bir yaklaşım sergileyerek seçim sonrası için kurlara hedef fiyatlar belirliyor. Herkes bir nevi ekonomi uzmanına dönüşmüş vaziyette.

ALTIN VE DOLARDAKİ HAREKET BELİRSİZLİKLERİN YANSIMASI

Belirsizlikler devam ettiği sürece, güvenli liman arayışındaki yatırımcılar için altın ve dolar, değerlerini koruma potansiyelleriyle öne çıkıyor. Yüksek enflasyon beklentileri ve global ekonomik dalgalanmalar karşısında, yatırımcılar bu iki varlığı istikrarlı bir sığınak olarak görüyorlar.

Özellikle seçimler ve benzeri büyük politik olaylar öncesinde, kur ve altın fiyatları daha volatil hale gelebiliyor. Bu nedenle, yatırımcılar, genellikle varlıklarını dolar gibi döviz cinslerine veya altına çevirerek, olası dalgalanmalara karşı kendilerini koruma altına almayı tercih ediyorlar.

MERKEZ BANKASI VE YATIRIMCI EYLEMLERİ

Geçtiğimiz hafta açıklanan istatistikler, yurtiçi yerleşiklerin döviz talebinde artışa, Merkez Bankası’nın döviz rezervlerindeki azalmaya ve yabancıların TL varlıklarındaki satışlara işaret etti.

ŞİMŞEK’İN SÖYLEMLERİ NE ANLAMA GELİYOR?

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek’in, iş dünyası temsilcileriyle yaptığı görüşmede verdiği mesajlarda “Önümüzdeki dönem zor geçecek. İhracatçının istediği kurlar gelmeyecek. Gerekirse müdahale ederiz. Ucuz kredi dönemi bitti” demesi seçim sonrasında sıkı para politikasının katılıkla sürdürüleceğini gösteriyor. Bu durumda kurdaki hareketin enflasyonun gerisinde kaldığı görülecektir. Kurda kontrollü yükseliş dönemi devam etse de artışları yeniden sınırlı olacaktır.

TCMB BRÜT REZERVLERİ 130,5 MİLYAR DOLAR OLDU

Merkez Bankasının toplam rezervleri, 8 Mart haftasında bir önceki haftaya kıyasla 386 milyon dolar düşüşle 130 milyar 919 milyon dolardan 130 milyar 533 milyon dolara geriledi.

8 Mart itibarıyla Merkez Bankası brüt Döviz rezervleri 2 milyar 726 milyon dolar azalışla 77 milyar 785 milyon dolara düştü. Brüt döviz rezervleri, 1 Mart'ta 80 milyar 511 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Bu dönemde altın rezervleri 2 milyar 340 milyon dolar artışla 50 milyar 408 milyon dolardan 52 milyar 748 milyon dolara yükseldi.

KUR KORUMALI MEVDUATLARDA 7,4 MİLYAR TL'LİK GERİLEME

Kur korumalı mevduatlar 8 Mart haftasında 7,4 milyar TL düşüşle 2,3 trilyon TL'ye geriledi.

Kur korumalı mevduatlarda düşüş hızı 8 Mart haftasında yavaşlama eğilimi gösterdi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre ilgili haftada kur korumalı mevduatlarda 7,4 milyar TL'lik düşüş yaşandı. Büyüklük bir önceki haftaya göre yüzde 0,3 geriledi. Veriler kur korumalı mevduatın 2,3 trilyon TL'ye gerilediğini gösterdi. 8 Mart haftasında yaşanan düşüş Eylül 2023'ten bu yana en yavaş düşüş olarak kaydedildi.

DÖVİZ MEVDUATLARI 5,7 MİLYAR DOLAR ARTTI

Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları 8 Mart haftasında 5,7 milyar dolar artışla 181,1 milyar dolar oldu. Bireylerin ve şirketlerin Döviz talebinde geçen hafta hızlı artış görüldü.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) verilerine göre, yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları geçen hafta 5,7 milyar dolar artışla 181,1 milyar dolara geldi. Artışta parite katkısı öne çıktı. TCMB'nin verilerine göre parite etkisinden arındırılmış döviz mevduatları 3,2 milyar dolar arttı.

Bu veri setine göre döviz mevduatı pariteden arındırılmış olarak gerçek kişilerde 1,3 milyar dolar, tüzel kişilerde ise 1,9 milyar dolar yükseldi.

KÜRESEL BAZDA DOLAR KURUNDA NELERİ İZLİYORUZ?

1-FAİZ ORANLARI: Fed’in faiz oranlarını artırması, yatırımcıların dolar cinsinden varlıklara yönelmesine sebep olur.

2-ENFLASYON: Yüksek enflasyon beklentisi, doların değer kazanmasına yol açar çünkü yatırımcılar satın alma güçlerini korumak isterler.

3-EKONOMİK BÜYÜME: ABD'nin güçlü ekonomik büyümesi, dolar talebini artırır.

4-GÜVENLİ LİMAN: Global belirsizliklerde, dolar güvenli bir yatırım seçeneği olarak görülür.

5-GLOBAL DİNAMİKLER: Diğer büyük ekonomilerin zayıflığı, doları değerli kılar.

6-POLİTİKA: ABD'nin politik istikrarı ve ekonomik politikaları doları güçlendirir.

7-TİCARET DENGESİ: ABD'nin ticaret ve sermaye akışları, doların değerini etkiler.

8-ULUSLARARASI YATIRIMLAR: Yabancı yatırımcıların ABD yatırımları, doların değerini artırır.

9-DOLAR ENDEKSİ: DXY ve Euro/Dolar paritesindeki hareketler, global dolar talebini etkiler.

YEREL BAZDA DOLAR/TL HAREKETLERİ İÇİN NELERİ İZLİYORUZ?

1-TCMB POLİTİKALARI: Faiz oranları ve para politikası kararları TL üzerinde doğrudan etkilidir.

2-ENFLASYON: Yüksek enflasyon TL'nin değer kaybına, dolayısıyla Dolar/TL'nin yükselişine yol açabilir.

3-EKONOMİK GÖSTERGELER: İşsizlik, büyüme gibi göstergeler ekonomik sağlığı ve TL'nin değerini etkiler.

4-DIŞ TİCARET VE CARİ AÇIK: İhracat ve ithalat dengesi, cari açık TL üzerinde baskı oluşturabilir.

5-JEOPOLİTİK RİSKLER: Bölgesel ve uluslararası gelişmeler TL üzerinde etkiler

6-YABANCI YATIRIMLAR: Yabancı yatırımcıların Türkiye'ye olan ilgisi ve yatırım akışları TL'nin değerini etkiler.

7-KÜRESEL DOLAR HAREKETLERİ: Doların global performansı Dolar/TL kuru üzerinde etkilidir

8-POLİTİK UYUM: Hükümet ve Merkez Bankası arasındaki ilişki piyasa güveni ve TL'nin değerini etkileyebilir.