Yabancı, Merkez’in “Gaye”sini anlamadı

SAFA GÜMÜŞ

22 Haziran’da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 2021 Eylül ayından itibaren fiili olarak uygulamaya başladığı “Yeni Ekonomi Modeli” olarak adlandırılabilecek olan ve temeli “düşük faiz, düşük enflasyon “tezine dayanan politikasına bir son vererek yeni TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan önderliğinde faizleri 650 baz puan yükseltti. Piyasaların genel beklentisi ise yüzde 20 ila yüzde 25 arasında bir yelerde konumlanıyordu.

Özellikle yabancı bankalar cephesinden olaya bakarsak neredeyse hiçbirinin Merkez’den beklediğini bulamadığını görüyoruz. Faiz kararının ardından karşılanmayan beklentilerin ise piyasalarda bazı net yansımalarının olduğunu görmek mümkün.

Beklentilerin oldukça altında bir seviyede şekillenen faizler, Borsa İstanbul’da yükselişi de beraberinde getirdi. Faiz kararının açıklanmasının hemen ardından 5 bin 260’lı seviyelerden 5 bin 180’e kadar gerileyen Borsa İstanbul’un ilk saniyelerde tepkisi ne kadar sert bir satış gibi gözükse de ardından gelen alımlar faizlerin açıklandığı gün borsanın yüzde 4,45 yükselmesine sebep oldu.

Borsa’nın kırmızı elbisesini hızlı bir şekilde çıkartıp yerine yeşil bir pelerin giydiği saatlerde bankacılık endeksi ise satıcılı tarafta yer aldı. Beklentinin altında kalan faizlere en sert cevap bankaların fiyatlamasında gözlemlense de kapanışta bankalarda borsa geneline eşlik ederek pozitif tarafa geçti. Faiz kararının ardından 5000 seviyelerinden kendini saniyeler içerisinde 4.900’e yakın noktalarda bulan bankacılık endeksi, sonrasında gelen alımların etkisiyle günü yüzde 0,34 yukarıda tamamladı.

Dolar/TL tarafı ise 22 Haziran’ın spotları üstüne çevrilen yıldızıydı. Merkez’in yüzde 15 olarak açıkladığı politika faizinin ardından ilk 25 dakika hafif bir yükseliş ile görece kontrollü yükselen dolar/TL paritesi, faizler açıklandıktan 25 dakika sonra ise sert bir yükseliş yaşadı. Faizler açıklanmadan hemen önce 23,55 seviyesinde bulunan dolar/TL paritesi, faizlerin açıklanmasının ardından ilk 25 dakikada yüzde 1’lik bir yükseliş göstererek 23,76 seviyesine çıkmasının ardından saatler 14:30’u gösterdiğinde paritede yükseliş hız kazandı. Güne 25’li seviyelere yakın yerden nokta koyan dolar/TL’de dün de değer kazanımı hızla devam etti. Faizlerin artırılmasının ertesi günü saat sabaha karşı 4:00’da 25’in üzerine çıkan parite gün içerisinde zirve olarak ise 26,10’u gördü.

Hem döviz piyasasında hem de borsa cephesinde görülen bu sert yukarı yönlü hareketlerin temel sebebi ise, Merkez’in beklenti altı kalan faiz kararının net amacının belli olmaması. Aslında piyasalar ve yabancı kurumlar yüzde 20 veya üzerinde bir faiz artışını bekleyerek yeni ekonomi yönetiminin “rasyonel zemin” söyleminin bir vitrin olmadığını görmeyi amaçlıyorlardı.

Yetersiz gelen faiz artırımının ardından JPMorgan’ın da yayımladığı bir raporda değindiği gibi, enflasyon beklentilerinde bir yükseliş meydana geldi. Enflasyonun görece düşük faiz artırımlarının etkisiyle beklendiği kadar gerilemeyeceği ve tekar yükselebileceğine dair beklentiler, Borsa İstanbul cephesindeki yükselişe ise can suyu oldu.

Yabancı kurumların faizlere yönelik beklentilerinin karşılanmamasının onlar açısından bir akıl karışıklılığı yarattığını da söylemek mümkün. Öyle ki dün TCMB’nin faiz kararının ardından müşterilerine not yollayan bazı yatırım bankaları ve röportaj veren fon yöneticileri, ortak olmayan bazı görüşler bildirdiler. Barclays yayımladığı raporda Ekim 2023 için yüzde 35’lik faiz görüşünü yinelerken, Citi ise “Dolar/TL’de uzun pozisyona geri döndük” dedi. Hong Kong merkezli büyük bir fonun yöneticileri arasında yer alan Leonard Kwan ise, TL’nin reel düzeyde yatırım yapılabilir bir zemine geri döndüğünü söyledi.

22 Haziran için tek başarılı tahmini veren banka ise Fransız Societe Generale gibi gözüküyor. Diğer yatırım bankalarının beklentisinin aksine SocGen, Erkan liderliğindeki yeni Merkez’in ilk hamlesinin yüzde 15 olacağını tahmin etmişti.

BARCLAYS: RİSKLER AŞAĞI YÖNLÜ!

Barclays analistleri, Türkiye'nin ana faiz oranının Ekim ayında yüzde 35'e ulaşmasını beklediklerini ve risklerin "açıkça aşağı yönlü" olduğunu açıkladı.

İngiltere merkezli banka müşterilere gönderdiği bir notta Ercan Ergüzel, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Temmuz sonunda üç aylık enflasyon raporunu yayınlayacağını ve TCMB Başkanı'nın bu etkinlik sırasında bir basın toplantısı düzenleyeceğini belirtti. Rapor ve toplantı sonrasında faiz artışı ve basitleştirme planları hakkında daha fazla bilgi sunulabileceği ifade edildi.

Ergüzel, müşterilere gönderilen notta, faiz artırım dönemiyle ilgili olarak Ekim 2023'e kadar olan politika faizi tahminlerini yüzde 35 olarak koruduklarını belirtti.

CITI: DOLAR/TL’DE BEKLENTİMİZ YÜKSELİŞ

Citi stratejistleri Luis E Costa ve Bhumika Gupta, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın faiz artırım kararının ardından yayımladıkları bir notta, "Model portföyümüzde uzun Dolar/TL pozisyonuna geri dönüyoruz" ifadesini kullandı. Stratejistler, dolar talebini artırabilecek olası adımların atılmasını öngörerek, Kur Korumalı Mevduat'ın (KKM) gelecekte yavaş yavaş kaldırılacağını örnek olarak gösterdi.

Stratejistler, önerilerine ilişkin olarak ekonominin daha yüksek dolar/TL ve faiz şokuna tepki vermesiyle birlikte regülatörlerin statükoya geri dönebileceği riskine dikkat çekti. Bankaya göre bu durum, Türk Lirası'nın değer kaybetmesine ve doların güçlenmesine yol açabilir.

Stratejistler, 3 aylık forward dolar/TL alımını önererek, bu süre zarfında doların TL karşısında değer kazanacağını tahmin ediyor. Önerilen 30 hedef ve 22 zarar kes seviyeleri, temkini elden bırakmamalarının ise sinyalini veriyor.

T. ROWE PRICE/KWAN: LİRA TEKRAR BİR YATIRIM ARACI HALİNE GELMEYE BAŞLADI

Hong Kong merkezli varlık yönetim şirketi T. Rowe Price Group’ta 1.3 trilyon dolarlık bir fonun yöneticisi olan Leonard Kwan, Türk Lirası'ndaki volatil seyrin sona erdiğini ve ekonomi politikalarının geleneksel zemine geri dönmesiyle birlikte TL'yi tekrar radarına aldığını söyledi.

Kwan, Şimşek yönetiminde gerçekleştirilmesi beklenen yeni “rasyonel” ekonomi politikalarını işaret ederek "Lira tekrar gerçekçi bir yatırım yeri haline gelmeye başladı” dedi. TL’yi yatırım yapılabilir bir ölçüde takip edeceğinin altını çizen Kwan, Şu anda bizim için önemli olan geleneksel politikaların ne ölçüde uygulanacağıdır" şeklinde konuştu.

Ekonomi politikasında geleneksel yaklaşımın kalıcı olacağına dair daha fazla kanıt olduğunda Türk Lirası'na yatırım yapmayı düşündüğünü belirten fon yöneticisi, Türk tahvilleri için ise "faiz artışlarının ne ölçüde gerçekleştirileceğine" ve getirilerin enflasyon riski seviyelerini daha iyi yansıtması durumunda yatırım yapmayı düşündüğünü ifade etti.

JPMORGAN: ENFLASYONİST BASKILAR ARTTI

JPMorgan, Türkiye'nin yıl sonu faiz beklentisini yüzde 30 olarak koruduğunu ve enflasyon beklentisini yükselttiğini açıkladı. Banka, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) para politikasını daha kademeli bir şekilde sıkılaştırmasını beklediğini belirtti. Ancak, faiz tahmininde herhangi bir değişiklik yapmadı.

Banka, Türkiye için 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 45,5'ten yüzde 50'ye yükseltti. Aynı şekilde, Türk ekonomisi için 2023 yılı GSYH büyüme tahminini yüzde 2,5'ten yüzde 3,2'ye yeniledi. Bununla birlikte, cari işlemler açığının GSYH'ya oranına yönelik beklentisini yüzde 3,2'den yüzde 4,5'e yükseltti.