Yüksek enflasyonda takip edilmesi gereken hisseler

SERAP SÜRMELİ

İşletmeler, COVID-19 vurduğunda fabrikaları kapatarak, hizmetleri durdurarak, stokları eriterek ve birçok çalışanı işten çıkararak hızlı tepki gösterdi. Aynı hızla, ekonomi yeniden açıldı ve işletmeler tekrar çalışmaya başladı, işgücünü geri aldı ve fabrikaları tekrar güncel hale getirdi - hepsi aynı anda.

Bu arada, uzatılmış işsizlik yardımlarıyla evde kalmaya teşvik edilen çalışanlar, tüketim tarafında büyük talebi körükledi- bu türden tepkiler genellikle savaş sırasında görülür.

Pandeminin yarattığı olağanüstü arz ve talep dengesizlikleri ve buna verdiğimiz tepkiler, başka bir deyişle, arz eksikliği + işgücü kıtlığı + artan talep = mükemmel enflasyon fırtınası denklemini kurdu.

Buna rağmen üç yıldır, para politikası yapıcılar faiz oranlarını düşük tutarak, bilinen en eski iktisat teorilerini eleştiren bir meydan okumanın içindeydiler. Nihayet, enflasyonla ilgili yüksek yıllık okumalar kaçınılmaz olarak gündeme geldi. Ve geçtiğimiz ay Merkez’in, yıl sonu enflasyonunu yüzde 58 olarak okumasıyla birlikte sermaye piyasasında fiyatlamalarda enflasyon teması öncelikli kriter oldu.

Dikkat çekici bir şekilde, yatırımcının enflasyon duyarlılığı yükseliyor. Enflasyon riski devam ederken, portföylerini nasıl konumlandırmaları gerektiğini soruyorlar. Burada zorluk, enflasyonun şirketlerin nakit akışları üzerindeki etkilerini anlamaktan yanadır. Çoğu şirket, maruz kaldıkları yüksek maliyetleri müşterilerine etkili bir şekilde yansıtamaz. Bu baskı - giderler artar, ancak müşterilere verilen fiyatlar o kadar artamaz - serbest nakit akışını gerçek anlamda aşındırır. Ancak, değer yaratmanın sonuçları, işletme marjı ve sermaye getirisi gibi ortak finansal performans göstergeleri, başlangıçta bu durumu perdelediğinden, aşınmanın boyutları hemen fark edilemeyebilir.

Nispeten sınırlı bir tarama, hisse senetlerinin yüksek enflasyon dönemlerinde iyi sonuç verme eğiliminde olduğuna işaret ediyor.

ENFLASYON KORUMASI HEMEN ÖNÜNÜZDE

Temmuz ayı getirilerine baktık. Veriler, Borsa İstanbul’un, yatırımcısına reel olarak yüzde 9,22 kazanç sağladığını, bu performansla soğuk enflasyon dönemine giren majör borsaları geride bıraktığını ve genel olarak hisse senetlerinin iyi durumda olduğunu gösteriyor. Şirketlerden bazıları yüksek enflasyona diğerlerinden daha hazır duruyor.

Enflasyon riskini yönetmek için baktığımız yol, portföylerdeki hisse tahsislerinde faaliyet kaldıracı yüksek şirketleri filtrelemek.

Faaliyet kaldıracı yüksek şirketlerin hisseleri, dikkat çekici bir şekilde daha istikrarlı.

Şirket kazançlarının nominal olduğunu (enflasyona göre ayarlanmadığını) unutmamak önemlidir. Enflasyon yükseldiğinde en önemli avantajı sağlayan şirketler, faaliyet kaldıracı yüksek şirketlerdir.

İşletme kaldıracı kavramı basittir: Daha yüksek sabit maliyetleri olan işletmeler (maddi varlık, tesis ve ekipmanı düşünün), sabit varlık yatırımına zaten sahip oldukları için maliyetleri nispeten değişmeden kalırken, insanların ürünleri için ödediği fiyat arttığında karlarını artırabilir. Başka bir deyişle, bu şirketler karlarını/marjlarını artırabilir çünkü ürünlerini üretmek için nispeten küçük bir ek masraf vardır.

Bu yüksek enflasyon döneminin ne kadar süreceği konusunda net bir fikir birliği yok. Tam tersi, yüksek enflasyonda takip edilmesi gereken hisseler konusunda bir ağız birliği var. Şimdi, uzmanlar piyasa görünümü ve takip edilmesi gereken hisselerle ilgili görüşlerini aktaracak.

PERAKENDE EN KORUNAKLI SEKTÖR

ALB Yatırım Araştırma Analisti Ahmet Deniz Yağbasan: Gelecek dönemde enflasyonda bu yükseliş ivmesinin devam edeceği beklentisi, Borsa İstanbul için de yeni rekor seviyelerin görülebileceğine işaret ediyor. Nitekim BİST100 endeksi 7500 puanın üzerini test etti. Bundan sonra da bazı sektör ve şirketlerin, enflasyon ortamında daha yüksek getiri sağlayacağını öngörüyoruz.

Bu sektörlerin Ulaştırma, Otomotiv, Perakende ve Bankacılık olabileceğini tahmin ediyoruz. Ulaştırma sektörünü temel anlamda destekleyen birçok katalizör var. Turizm sektörünün güçlü seyretmesi bunların en başında gelirken, uçak biletinde tavan fiyatın yukarı yönlü revize edilmesi, üçüncü çeyrek finansallara ilişkin olumlu beklentileri destekliyor. Bu anlamda THYAO, TAVHL ve PGSUS hisseleri izlenmeli.

Otomotiv sektöründe ise güçlü talebin devam etmesi ve kur tarafında yaşanan yükseliş, destekleyici faktörler. Bu sektörde de FROTO, TOASO ve TTRAK hisseleri takip edilmeli. Bankacılık sektörü de devam eden normalleşme adımları, CDS priminde yaşanan geri çekilme ve endeksin en düşük F/K’sına sahip olması yönüyle öne çıkıyor. Yabancı yatırımcı desteğinin de bu sektöre devam etmesi durumunda, bankaların endeksi yeni rekorlara taşıması beklenebilir. Bu paralelde AKBNK ve GARAN hisseleri takip edilebilir. Perakende sektörü, en başından beri güncel fiyatlama kabiliyeti ile enflasyona karşı en korunaklı sektörlerden... Bu sektör özelinde, faaliyet konusunu çeşitlendirmeye devam eden ve teknoloji alanında yaptığı yatırımlar ışığında sipariş ağını genişletmeye çalışan MGROS ve BIMAS hissesi takip edilebilir.

SEÇİLMİŞ SEKTÖRLER VE HİSSELER

İnfo Yatırım Stratejisti Çağlar Toros: Doğal olarak enflasyon sepetinde ağırlığı yüksek olan, yani hane halkı harcamalarında önemli yer tutan sektörler (temel gıda ve içecekler, konut giderleri ve kira, ulaştırma, lokanta ve oteller, giyim) ve bu harcamalardan pay alan şirketler öne çıkıyor.

Ancak enflasyon sepetinde yüksek paya sahip olarak, endeksteki yükselişte başı çeken alanlarda faaliyet göstermek de tek başına yüksek enflasyondan olumlu faydalanabilmek için yeterli değil. İş modeli, maliyet yapısı, yapılan fiyat artışlarının maliyetlerle karşılaştırmasını yapmak da gerekiyor.

Hisseleri incelerken iş modelinin yanı sıra tedarikçilerle ilişkiler, borçluluk, ciro artışının net kara yansıma potansiyeli gibi faktörleri de göze aldık.

Temel Gıda ve İçecek - BIMAS, CCOLA

BIMAS’i öne çıkartan ek faktörler, yüksek temettü verimliliğinin yanı sıra marketlerde satılan ürünlerin yüzde 60’dan fazlasının kendi üretimleri olması ve yüksek mağaza ağı.

CCOLA pandemi döneminde market harici satış kanallarının kapanmasına karşılık doğru fiyatlama politikası ve belki de daha önemlisi maliyetlerini (satış & pazarlama) doğru yöneterek karlılığını korumasını bilmişti. Önümüzdeki dönemde de talep esnekliği düşük ürünleri ile enflasyonist ortamdan olumlu etkilenebileceğini düşünüyoruz.

Dayanıklı Tüketim - ARCLK

Enflasyona bağlı olarak yurt içi ve kısmen uluslararası piyasalarda güçlü seyreden (Global resesyon endişeleri ile geriledi) talep sayesinde TL’deki değer kaybını da fiyatlarına yansıtan şirket, kârlılığını yüksek seviyelerde korumayı başardı. Düşük TL faizlerinin yarattığı konut talep etkisi sayesinde fiyat artışlarına rağmen beyaz eşya talebinin artması beklenebilir. Bu faktörlerin yanı sıra zayıf TL’nin karlılığa olumlu yansıması, uzun vadede Whirpol’un bünyeye katılması, cazip değerleme gibi faktörlerle ARCLK ön plana çıkıyor. KCHOL iştirakleri dayanıklı tüketim sektöründe önemli paya sahip, fiyatlama gücü olan ve enflasyondan korunacak, faydalanabilecek konumda şirketler. Bunların haricinde önemli iştirak TUPRS da iş modeli ve petrol fiyatları seyri itibariyle yükselme potansiyeline sahip. Yapı Kredi Bankası ve otomotiv iştiraklerinin katkısı göz önüne alınırsa KCHOL tarafında potansiyel olduğunu düşünüyoruz.

Gayrimenkul & Konut - ALGYO, OZKGY

Enflasyondan koruma amaçlı yatırım kalemlerinin başında gelen konut talebi ve emlak piyasasında fiyat artışları ekspertiz değerlemelerine yansımaya başladı. Bu gelişmelere paralel olarak ALGYO ve OZKGY emlak portföylerindeki son yıllardaki yüksek artış, bu trendin devam etmesi beklentimiz haricinde her iki GYO’yu düşük borçluluk seviyesi, yakın zamanda yaptıkları değer yaratma ihtimalleri, yüksek arsa yatırımları ve sahip oldukları oteller sayesinde iyi geçmesini beklediğimiz 2023 turizm sezonunda artabilecek gelirlerden dolayı ön plana çıkartıyoruz.

Otomotiv - DOAS, FROTO, TOASO, TTRAK

Kur tarafındaki yukarı yönlü seyirle birlikte ihracatı yüksek, satışları dövize endeksli ve kurdaki yükselişi satışlarına yansıtabilen şirketler ve sektörler ön plana çıkıyor. Bu sektörlerin başında da hiç şüphesiz otomotiv sektörü geliyor.

Temmuz ayında otomobil satışları aylık yüzde 109,4 artarak 85.916 adete, hafif ticari araç satışları yüzde 137,5 artarak 26.543 adete, toplam otomobil ve hafif araç satışları ise yüzde 115,4 artarak 112.459 adete yükseldi. Ocak – Temmuz döneminde otomobil satışları yüzde 61,7 artarak 516.288 adete, hafif ticari araç satışları yüzde 68,0 artarak 152.540 adete yükseldi. Toplam otomobil ve hafif araç satışları ise yüzde 63,1 artarak 668.828 adet oldu. Enflasyon teması ile talebin öne çekilmesi, iç satışlardaki rekorlar ve ihracat teması şirketlerde potansiyel sinyalleri veriyor.

Ulaştırma - TAVHL, PGSUS, THYAO

Dış hat yolcu sayılarındaki rekorlar ve havalimanları istatistikleri sektörü öne çıkarıyor. TL’deki değer kaybının fiyatlara yansıtılması ile turizm sezonu içinde olması sektörü öne çıkarıyor.

FİYAT DAVRANIŞLARI HAZIR GİYİM VE PERAKENDEYİ ÖNE ÇIKARIYOR

İkon Menkul Portföy Aracılığı Birim Yöneticisi Doğancan Öncan: Enflasyon ile borsa arasında doğru orantılı bir ilişki olduğunu söyleyerek başlayalım ilk başta. En basitinden şirketlerin bilanço tarafında duran varlıklar ve gelir tablosu tarafında da ciroların TL bazındaki değeri enflasyon sebebiyle yükseliyor. Bu bile hisse fiyatını yükselten basit bir etki. Ana sebep ise yatırımcıların, borsayı enflasyondan koruma aracı olarak görmesi. Haksız da sayılmazlar. Burada başı çeken sektörün “hazır giyim” ve “gıda” olduğunu görüyoruz. Özellikle gıda sektöründeki talep, enflasyona rağmen yüksek. Çünkü burada taleplerin “nasılsa fiyat artar” sebebiyle öne çekildiğini görüyoruz ve gıda toplumun tabanına yayılmış bir ihtiyaç kalemi. Fiyat davranışlarındaki dinamiklerin yukarı doğru kanıksanması bu sektörlerin karlılıklarını arttırıyor.

BİM, Migros ve Şok Marketler Ticaret hisseleri gıda sektöründe gözden geçirilmeli. Hazır giyim tarafında Mavi Giyim ve Arsan Tekstil dikkat çekiyor.

Enerji tarafı da artan maliyet ve bunların doğurduğu enflasyon ortamından gerekli primi alıyor. Göze ilk çarpan şirket Tüpraş oluyor. Dünyada petrol fiyatlarının tekrar artmaya başladığı ve Türkiye’de de akaryakıt fiyatlarının TL bazında hızla artmasından dolayı bu şirketin izlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Aygaz, Odas Elektirik, Zorlu Enerji, Aksa Enerji, Smart Güneş Enerjisi ve Naturel Enerji göze çarpan diğer hisseler.

TSKB DİĞER BANKALARDAN POZİTİF AYRIŞIYOR

Ahlatcı Yatırım Hazine Müdürü Arda Coşar: Genel manada enflasyon borsadaki getirileri reel anlamda olmasa bile nominal, yani fiyat anlamında destekler.

Mevcut enflasyon ortamından olumlu faydalanan sektörlerden gıda ve gıda perakendede AEFES, CCOLA, MGROS, BIMAS ve SOKM. Otomotiv sektöründen, FRORO, TOASO, DOAS ve TTRAK. Havacılık sektöründe THYAO ve PGSUS. Çimento sektöründe AKCNS ve CIMSA. Perakende sektöründen MAVI. Geçtiğimiz sene enflasyon fiyatlamasını tam yapamayan ancak bu sene durumu dengeleyen TCELL ve LOGO. Diğer bankalardan pozitif ayrışan TSKB izlenmeli.

Uluslararası ürün fiyatları, yurt içinde yüksek enflasyona rağmen düşük döviz kuru ve düşük ürün marjları sebebi ile diğer sektörlere nazaran olumsuz etkilenmiş ancak bu durumun büyük ölçüde fiyatlamış olan ve fiyatların nispeten uygun olduğu AKSA, SISE, KORDS.

2023 BANKALAR İÇİN BEKLENİLDİĞİ KADAR ZAYIF GEÇMEYEBİLİR

İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya: Enflasyonist ortamın sürmesi, bankaların ellerinde tuttukları TÜFE’ye endeksli tahvillerin değerlenmesine olanak sağlayacaktır. 2023 yılında geçen yıla göre daha zayıf beklentiye sahip olan bankalar, Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahminini yukarı yönde revize etmesiyle birlikte daha fazla TÜFEX geliri yazabilecekler. Dolayısıyla 2023 yılı bankalar için beklenildiği kadar zayıf geçmeyebilir. Bankacılık endeksinde Akbank ve Yapı Kredi’yi ön plana çıkarıyoruz.

Enflasyonist ortamda sigorta şirketlerinin primlerinde artış yaşanabileceği düşüncesiyle de Türkiye Sigorta ve Aksigorta’yı izlemeye devam ediyoruz.

Perakende sektörü hem potansiyeli yüksek bir sektör hem de enflasyondan korunabilen bir sektör. Model portföyümüzde Bim’i taşımaya devam ediyoruz. Ancak Migros’un net borçlu konumdan borçsuz duruma geçmesini ve nakit üretimini güçlü bir şekilde sürdürmesini de beğeniyoruz. Holdinglerin genelinde net aktif değerlerine göre iskontolu bir tablonun olduğunu ve 2023 yılı ikinci yarısında potansiyel oluşturduğunu söyleyebiliriz. Sabancı ve Koç Holding’in net aktif değere göre iskontolu olduğunu düşünmekteyiz. Bununla birlikte 2023 yılının gözdesi olan havacılık ve otomotiv sektörleri yılın ikinci yarısında da ön plana çıkmaya devam edecek gibi görünüyor. Bu açıdan Türk Havayolları havacılık sektöründe dikkat çekiyor. Otomotiv sektöründe ise Türk Traktör'ün açıkladığı finansal sonuçları oldukça güçlü buluyoruz. Ford Otosan’ın ve Tofaş’ın yatırım kararlarının önümüzdeki dönemde şirket finansallarını güçlendirebileceğini düşünmekteyiz.

YATIRIMCIYA EN İYİ KORUMA SAĞLAYAN SEKTÖR ENDEKSLERİ

A1 Capital Genel Müdür Yardımcısı Baki Atılal: Enflasyon oranı ile Borsa İstanbul sektör endeks getirileri arasındaki ilişkiyi inceleyen ampirik çalışmalarda; yüksek enflasyon döneminde XGIDA, XSGRT, XUTEK ve XBLSM endekslerinin yatırımcısını enflasyona karşı en iyi koruyan sektörler olduğu görülüyor.

Yüksek enflasyon ortamında gıda perakende sektörü, maliyet artışlarını ürün fiyatlarına doğrudan yansıtabilen sektörler arasında yer aldığından bir adım öne çıkıyor. Özellikle gıda perakendesi sektöründe fiyat artışlarının çok hızlı bir şekilde nihai tüketiciye yansıtılabiliyor olması, karlılık açısından şirket bilançolarına olumlu yansıyor. Perakende mağazacılık sektörü de XBLSM girdi fiyat artışlarını son ürüne yansıtabilme kapasitesine sahiptir.

Enflasyon artışı ve faiz seviyelerinin beklentilerden daha düşük olması ile negatif faizlerin tüketimi canlı tutması, diğer taraftan ücretlerde yapılan artışın tüketimi desteklemesi giyim perakendesi için olumlu işaretler.

Holdingler çeşitli sektörler ve bünyelerinde barındırdıkları değerli şirketler ile birlikte, enflasyonun da artışıyla beraber net aktif değer artışı yaşıyor.

Havacılık sektörü ise; Türkiye genelinde gelirlerinin döviz bazlı olmasını / tavan fiyat uygulamasının taban fiyatları da yükseltmesini, artan talep ve akk artışını ve mevsimsellik etkisini de koyduğumuzda revaçta olmaya devam etmektedir.

Bu durumda; TOASO, FROTO, DOAS, KCHOL, SAHOL, ALARK, MAVI, TRGYO, EKGYO, THYAO, PGSUS, MGROS, BIMAS, ANSGR bizim tercih ettiğimiz hisselerdendir.

HAVACILIKTA EN BEĞENDİĞİMİZ HİSSE TAV HAVALİMANLARI

Ata Yatırım Araştırma GMY Cemal Demirtaş: Yüksek enflasyon ortamında yine önceliğimiz gıda perakende sektörü olacaktır. Bu sektörde, Migros ve BİM en beğendiğimiz hisseler arasında, fakat bu listeye Şok Marketleri de eklenebilir. Gıda ve içecek sektöründe güçlü pazar konumu ve mali yapısı olan şirketler arasında da yine seçici olarak alım yapılabilir. Bu sektörde, Coca Cola İçecek’in hem Türkiye’deki güçlü pozisyonu hem de satışlarında yüzde 64 payı olan uluslararası gelişmekte olan büyüme potansiyeliyle, enflasyon ortamında tercih edeceğimiz hisseler arasında yer alıyor. İhracat odaklı sektörler olarak otomotiv ve cam sektörleri de yine beğendiğimiz sektörler. Otomotiv sektöründe Tofaş ve cam sektöründeki en önemli oyuncu olarak Şişecam da en beğendiğimiz hisseler arasında yer alıyor.

Enflasyonla bire bir ilişkisini kurmak zor olsa da havacılık sektörünün pandemi sonrası turizmdeki toparlanmanın sayesinde ve dünya genelinde seyahatlerin artma eğilimini göz önüne alarak cazip olmaya devam edeceğini düşünüyor. Havacılık sektöründe, THY, Pegasus ve Tav Havalimanları’nın görünümü olumlu olmakla birlikte bu sektörde en beğendiğimiz hisse olarak Tav Havalimanları öne çıkıyor. İlave olarak, Türkiye’nin önde gelen holdinglerinden Koç, Sabancı, Anadolu ve Doğan Holding gibi hisse seçimleriyle, çeşitli sektörlere riski dağıtarak hisse yatırımları yapılabilir.

GIDA PERAKENDE, ENERJİ VE TARIMDA KARLILIKLAR SÜREBİLİR

Dinamik Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Ceyhun Yavaş: Enflasyon yüksek seyretse de zorunlu tüketim ve ertelenemeyecek ihtiyaçlar listesindeki mal gruplarında faaliyet gösteren şirketlerin karlılıkları devam edebilir. Bu sektörlerin başında gıda perakendeciliği yer alıyor. Gıda perakendeciliği enflasyonist dönemdeki fiyat davranışlarına hızlı cevap vermesi açısından karlılığını en hızlı ve uzun süre finansallarına yansıtabilir. Bu sektörde Borsa İstanbul’da takip edeceğimiz hisselerde Migros ve BİM Mağazaları ön plana çıkıyor. Gıda perakendeciliğini enerji ve tarım üretimi gerçekleştiren şirketler takip edebilir. Enflasyona en geç cevap veren yapılan taahhütlü anlaşmalar nedeniyle fiyat yükselişlerini fiyatlarına geç yansıtan sektör hisseleri ise sigortacılık ve telekom olduğunu söyleyebiliriz.

ENFLASYON BORSAYI KORUNMA ARACINA DÖNÜŞTÜRÜR

Alnus Yatırım Analisti Yusuf Kılınç: Yüksek enflasyon dönemlerinde hisse senetleri ve diğer yatırım araçları ön plana çıkar. Bunun sebebi yurt içinde enflasyonun yükselmesi ile BIST’teki yükselişin pozitif korelasyonudur.

Enflasyonist dönemlerde borsa, enflasyondan korunma aracına dönüşmektedir. Hisse senetlerine yatırım eğilimi yükselir. Enflasyonun neticesinde şirketlerin duran varlıklarının fiyatı artmaktadır. Keza bu dönemlerde maliyet artacağından ve şirket bunu fiyatlara yansıtacağından cirolarında büyüme gözlemlenir.

Yüksek enflasyonist ortamda, borsa değer kazanırken öne çıkan sektör ve şirketleri tespit etmenin yanı sıra enflasyon üzerinde getiri sağlayan şirket ve sektörleri takibe almak önemlidir. Çünkü şirket veya sektör değer kazanıyor dahi olsa enflasyon karşısında reel bir getiri sağlamayabilir.

Uzun zamandır ülke ekonomisinde etkisi bariz hissedilen yüksek enflasyonun borsamıza olan etkileri de yadsınamaz. Öncelikle bilanço kalemlerine bakıldığında büyüme oranları adına alışılageldik rakamların çok üzerinde gerçekleşen artışlar dikkat çekiyor. Enflasyon etkisi ile reel büyüme sağlamasa da birçok şirketin satış ve kar rakamlarında yükselişler izlendi. Bu durum sürdürülebilir olmasa da endeksin TL bazında güçlü yükselişler yaşanmasında etkili oldu. Enflasyon etkisi ile yaşanan reel olmayan büyümenin yanında reel anlamda da büyüme sağlayarak satış ve karlarını artırabilen şirketlere odaklanmak oldukça önemlidir.

Yüksek enflasyonda reel anlamda büyüme sağlayarak öne çıkan sektörleri; gıda-içecek, ulaştırma, otomotiv ve giyimsektörleri olarak söyleyebiliriz. Şirketler de ise; FROTO, TTRAK, DOAS, THYAO, PGSUS, BIMAS, MGROS, AEFES, CCOLA ön plana çıkmaktadır.