Altında düşüş fırsat mı, çöküşün başlangıcı mı?

Dünyanın ilk kez 31 Aralık 2019'da Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan "gizemli solunum yolu hastalığı"nı Dünya Sağlık Örgütü'ne bildirmesiyle haberdar olduğu Covid-19 Yeni Koronavirüs pandemisi, altın fiyatlarında sert dalgalanmaların da fitilini ateşleyen ana unsur oldu.

Pandemiye yükseliş trendinde yakalanan altın, 11 Mart 2020'de Dünya Sağlık Örgütü'nün Covid-19'un global bir pandemi olduğunu ilan etmesinin ardınan önce sert bir geri çekilme ile karşılaşmış, ardından ise birkaç hafta içerisinde yaşanan kitlesel ölümlerin ardından yeniden güvenli liman özelliğini göstererek hızlı bir yükseliş ralllisine başlamıştı. Ta ki, 7 Ağustos 2020'de tarihinin en yüksek seviyesi olan ons başına 2075 dolarlık seviyeye ulaşana kadar. Peki bu seviyeden sonra aslında ne oldu? Neden altın fiyatları bir anda geri çekilmeye ve hatta her dönemin güvenli limanı olan altının gelecekteki fiyatlarıyla ilgili panik yaratabilecek kadar negatif yorumlara sıkça rastlar olduk?

COVID AŞILARIYLA GELEN ÇÖKÜŞ
11 Ağustos 2020 aslında altın için işlerin terse dönmeye başlayan asıl tarih olarak öne çıkıyor. Bu tarih ise Rusya'nın Sputnik V aşısı için acil kullanım onayı verdiğini açıkladığı tarih. Bu tarihten itibaren ise tabiri caizse dünyada Covid-19 aşısı savaşlar başladı.
Bundan birkaç gün sonra Almanya aşı için kesin tarih verdi.
2020 yılının kasım ayında Pfizer-Biontech FDA'ya onay için başvurusunu yaptı. Aralık 2020'de ise bu aşı için İngiltere onay verdi.
Bunların hemen ardından da birçok aşı birbiri ardına onay aldı, ülkeler aşıyı ürete firmalarla satın alım anlaşmalarını yaptı.
Aşının bulunması belki tek başına değil ama kitlesel aşılamaların başlanmasıyla altın için artık trend tam tersine dönmüştü.



Bank of America (BoA) altın fiyatlarındaki düşüşü temelde 3 neden bağlıyor:

Bunlardan ilki düşen fiziksel talep: Aslında fiziksel talepteki düşüş yeni bir durum değil. 2020 yılında pandeminin tüm ekonomileri etkisi altına alması ve ülkelerin kapılarını dış dünyaya kapatması nedeniyle fiziksel talep zaten düşüşe geçmişti. Dünya Altın Konseyi verilerine göre 2020'nin dördüncü çeyreğinde dünya merkez bankalarının fiziksel altın talebi 2019'daki 140.7 ton seviyesinden 44.8 ton seviyelerine kadar düşmüştü. 

İkincisi mücevher pazarında yaşanan donukluk: Pandemi dünyada mücevher satışlarının büyük darbe almasına neden oldu. Özellikle de en büyük alıcı pazar olan Çin'de durma noktasına gelen satışlarla global bazda mücevher talebi 2020'nin ilk yarısında yüzde 46 düşüşle 572 tona indi. 2020'nin tamamında altın talebi ise yıllık bazda tarihinin en düşük seviyesine inerek yüzde 34 geriledi. 

Sonuncusu ise yatırımcı ilgisinde yaşanan ani düşüş: Aslında altın fiyatlarını sürükleyen tek neden de 2020 yılında buydu. Fakat bir yandan aşılama çalışmalarında kaydedilen aşama, diğer yandan yükselen faiz oranları nedeniyle global bazda bono ve tahvillerin altına göre çok daha cazip hale geliyor olması altın fiyatlarının tutunduğu son dalın da kırılmasına neden oldu.

BANK OF AMERICA'DAN 2 BİN 63 DOLAR, FITCH'DEN 1600 DOLAR TAHMİNİ
Yine de BoA 'nın bu yıl için altın fiyatlarına yönelik tahmini 2 bin 63 dolar seviyelerinde. Bu ise mevcut seviyelerden yüzde 19 daha yukarıda rakamlara denk geliyor.

Fakat bir diğer kritik açıklama da Fitch'den geldi. Fitch 2021 ve 2022 için altın fiyatları tahminini 200'er dolar yükseltse de bu tahmin 2021 için 1600 dolar, 2022 için ise 1400 dolar seviyesinde kaldı. 2023 içinse senaryo oldukça kötü. Fitch'in tahmini 2023'de altının ons fiyatının 1200 dolar seviyesinde olacağı yönünde. 
İşte bu tahmin altın fiyatları için bir ayı piyasasının başladığı yönünde bir panik havasının oluşmasına neden oldu.

Kitco Metal Global Ticaret Direktörü Peter Hug, yatırımcıların hisse senedi piyasalarından çıkarak nakde dönmeye başladığını hatırlatıyor. Bunun kıymetli madenler piyasası için kötü senaryo olduğunu söyleyen Hug, aynı zamanda Avrupa'da ve Japonya'da faizlerin halen sıfır seviyesinde olduğunu, bunun da doları daha da güçlendirdiğini hatırlatıyor.

"ALTINDA DÜŞÜŞ GEÇİCİ, BÜYÜK RALLİ GELİYOR" İDDİALARI
Bazı analistlere göre ise altında ayı piyasası nidaları atmak için henüz çok erken. 
TD Securities Analisti Bart Melek, ABD'de rekor borç oranı ve hisse senedi piyasasında yatırımcıların bekleme durumunda olmaları nedeniyle altında fiyat yeniden yukarı dönmeye başlayabilir. ABD'de işlerin hiç de mükemmel olmadığını gösteren her verinin açıklanmasıyla altında toparlanmanın yeniden başlayacağını söyleyen Melek, bu yukarı hareketlenmenin ise ikinci çeyrekte yaşanabileceğini iddia ediyor.

Teknik Analiz Uzmanı AG Thorson ise çok çarpıcı bir iddiayla altında daha fazla düşüş beklentilerine karşı çıkıyor. Thorson'un iddiasına göre altındaki seyir ABD'deki 11 Eylül saldırılarının ardından yaşananlarla aynı olabilir.
Altın fiyatlarının dibe yakın bir seviyede olduğunu öne süren Thorson, hisse senedi piyasalarındaki satışların devam etmesiyle altında bir miktar daha geri çekilme yaşanabileceğini fakat bu durumun geçici olduğunu söylüyor. Thorson, bu geri çekilmenin de altında inanılmaz bir düşük maliyetli alım fırsatı yaratacağını ileri sürüyor.    

FİZİKSEL TALEP GERİ GELEBİLİR Mİ?
Bu arada elbette aşının şu ana kadar altın fiyatları üzerindeki negatif etkisi kadar geleceğe dönük pozitif beklenti yaratma potansiyelini de gözardı etmemek gerekiyor. Aşılamanın ülkeler bazında yaygınlaşmasıyla birlikte global bazda sınırların yeniden açılması, fiziksel altın talebinin yeniden artmasına merkez bankalarının da uzun süredir ara verdiği fiziksel altın talebini yeniden başlatmasına neden olabilir. Özellikle Çin'de duran mücevher talebinin yeniden canlanmaya başlaması halinde altın talebinin artması kaçınılmaz görünüyor. Bu da özellikle yaz aylarına girilirken altın fiyatlarında yeniden hareketlenme yaşanma potansiyelini ortaya çıkarıyor.