Enflasyon, TCMB ve beklentiler
2021 yılı içerisinde yükseliş eğilimi göstermeye başlayan TÜFE, 2022 yılı Ekim ayında yüzde 85,5 ile zirve seviyesine ulaşmıştı. Devam eden süreçte ise düşüş eğilimi gösteren manşet enflasyonun, 2023 yılı Temmuz ayı ile birlikte yeniden yükselişe geçtiğini gördük. Geldiğimiz noktada, Ocak 2024 itibarıyla yıllık TÜFE yüzde 64,9 seviyesine ulaşmış durumda. Bu süreçte, Mayıs 2023’te gerçekleşen genel seçimler sonrasında göreve başlayan yeni ekonomi yönetimi enflasyonu dizginlemek amacıyla sıkılaştırıcı para politikasına yöneldi. TCMB tarafından gerçekleştirilen sekiz toplantıda toplam 36,5 puan faiz artırımı yapıldı. TCMB’nin Ocak ayındaki son toplantısında 250 baz puanlık faiz artışıyla birlikte politika faizi yüzde 45 seviyesine yükselirken, faiz artırım döngüsünün de sonuna gelindiğine işaret edildi.
Enflasyon, TCMB ve beklentiler özelinde geçtiğimiz hafta üç önemli nokta öne çıktı. Bunlardan ilki merkez bankasında yaşanan görev değişimi, ikincisi Ocak ayı enflasyonu ve üçüncüsü ise yılın ilk enflasyon raporu ile yeni başkanın enflasyon raporu sunumuydu. Hafize Gaye Erkan, yaklaşık sekiz aylık görev süresinde uygulanan sıkılaştırıcı adımlarla politika faizini yüzde 45 seviyesine yükseltirken, yatırımcıların Türkiye’ye olan güvenini de artırdı. Gaye Erkan’ın istifası sonrasında yeni TCMB başkanı olarak piyasanın öngördüğü isimlerden biri olan Fatih Karahan getirildi. Fatih Karahan’ın ilk açıklamasında, enflasyonu kontrol altına almanın öncelikli olduğu ve mevcut duruşun sürdürüleceği mesajı piyasalarda tedirginliği azalttı. Ancak akabinde hafta başında, beklentilerin bir miktar üzerinde gelen Ocak ayı enflasyon verileri, gözleri yeniden Merkez Bankası’na çevirdi. Yeni yılla birlikte ücret ve vergi artışlarına bağlı olarak aylık TÜFE, Ocak’ta yüzde 6,7 olarak gerçekleşti. Beş ayın zirvesinde gelen aylık enflasyon sonrasında yıllık TÜFE yüzde 64,9 oldu. Beklentilerin üzerinde gerçekleşen Ocak ayı enflasyon verisinin ardından yılın ilk Enflasyon Raporu ve yeni başkanın vereceği mesajlar daha da önemli hale geldi.
Perşembe günü gerçekleşen yılın ilk enflasyon raporu sunumu öncesinde, yeni başkanın daha şahin bir tutum sergileyeceği beklentileri öne çıkmıştı. Yabancı kurumlar tarafından güvenilir bir seçim olarak nitelendirilen TCMB’nin yeni başkanı, enflasyon raporu sunumunda, son PPK metnine paralel şekilde, dezenflasyonun tesisi için gerekli olan parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığını ve politika faizinin mevcut seviyesinin sürdürüleceğini ifade etti. Enflasyon görünümünün bozulması durumunda politika duruşunun sıkılaştırılacağını da belirten Karahan, TCMB’nin kararlı duruşunun devam ettiğini gösterdi.
Yılın ilk enflasyon raporunda, 2024 yılının ilk yarısında enflasyonda geçici yükselişlerin olacağı, ikinci yarıdan itibaren ise kalıcı bir gerileme öngörüldüğüne yer verildi. Enflasyon beklentilerindeki iyileşmenin devam edeceğine de değinilen raporda, enflasyon tahminlerinde bir değişikliğe gidilmeyerek, önceki raporda yer alan, 2024 yılı için yüzde 36 ve 2025 yılı için yüzde 14 öngörüleri korundu. Raporda ayrıca sıkı para politikası duruşunun, TL varlıklara olan talebi güçlendirerek arttıracağı ifade edildi. 2024 yıl sonu için yüzde 36 hedefinin sürdürülmesi enflasyon beklentilerinin doğru şekilde yönetilmesi/yönlendirilmesi açısından önemliydi. Nitekim başkan yardımcısı Cevdet Akçay, yüzde 36 hedefin iddialı ama erişilebilir olduğuna, iddialı ve erişilebilir hedefin ise enflasyonu aşağıya çekmekte ve enflasyon beklentilerini düzeltmekte iddiasız ve rahat erişilebilir bir hedeften daha iyi olduğuna dikkat çekti.
TCMB’deki görev değişikliği sonrasında yatırımcılar cephesinde iyimserliğin devam ettiği görüldü. Yeni başkanın enflasyon raporu sunumunda, mevcut politika duruşunun devam edeceği ve ek sıkılaşma ihtimalinin hâlâ masada olduğu yönündeki mesajları piyasalarda pozitif karşılık buldu. Bundan sonraki süreçte ise TCMB için, Mayıs ayında 2024 yılı zirvesine ulaştıktan sonra enflasyonda kalıcı düşüşün seyri belirleyici olacaktır…
