Not artırımına rağmen borsa neden düşüyor?
Borsada son üç haftadır baskılanma devam ediyor… Bir önceki hafta, haftalık bazda sınırlı bir yükseliş sergilese de haftanın ilk yarısı sert satışlar gözlenen Borsa İstanbul’da geride bıraktığımız hafta ise Fitch’in sürpriz not artırımına rağmen düşüş devam etti. Eylül 2023’teki değerlendirmesine istinaden, piyasadaki ağırlıklı beklenti Fitch’in not artırımına gitmeden görünümü pozitife yükseltmesi yönündeydi. Ancak Fitch, bir sürpriz yaparak Türkiye’nin notunu B’den B+’a yükseltirken görünümü de pozitif olarak revize etti.
Not değerlendirmesinde, Fitch, para politikasının beklenenden daha sıkı olmasının makroekonomik ve dış kırılganlıkları azaltırken, kararlı sıkı duruşa olan güveni artırdığını ifade etti. Enflasyon beklentilerinin hafiflediğine dikkat çeken Fitch, enflasyon beklentilerinin hafiflemesinde, artan rezervler ve cari açıktaki düşüşün etkili olduğuna yer verdi. Para politikasında olası bir erken gevşemenin ya da gelir ve maliye politikasına yönelik ek teşviklerin ise mevcut uygulamaların etkilerini zayıflatacağına vurgu yaptı. 2024 yılı enflasyon ortalamasını yüzde 58 ve yıl sonu enflasyonu yüzde 40 olarak öngören Fitch, Türkiye’nin 2024 yılı büyümesini ise sıkılaştırıcı politika bileşiminin görece zayıf dış taleple birleşmesine bağlı olarak yüzde 2,8 olarak tahmin etti. Fitch ayrıca değerlendirmesinde, yerel seçim sonuçlarının politika değişikliğine yol açmayacağını varsaydıklarını da belirtti.
Peki, not artırımına rağmen borsa neden düşmeye devam etti? Aslında borsanın not artırımına ilk tepkisi pozitif oldu. Nitekim BİST-100 endeksi geride bıraktığımız haftaya yüzde 2’ye yakın bir yükselişle başladı. Ancak endeksin hem günün hem de haftanın devamında bu hareketi sürdüremediğini ve satış baskısında kaldığını gördük.
Not artırımları finansal piyasalar için pozitif gelişmeler olmakla birlikte, not artırımlarının zamanlaması da önemlidir. Öyle ki, ülkelerin reyting notları ile CDS primlerinin birbirlerinden etkilenebildikleri dikkate alınırsa, not artırımına rağmen, CDS’ler tarafında gerilemenin çok sınırlı olması göz ardı edilmemesi gereken bir detay. Nitekim Fitch’in not artışı öncesinde 320 seviyelerinde bulunan 5 yıllık CDS primleri, not artışı sonrasında 310 seviyesinin üzerinde kalmaya devam etti. Dolayısıyla arz ve talebe göre anlık olarak belirlenen ve piyasanın reaksiyonunu yansıtan CDS’lerin not artırımına rağmen sınırlı düşmesi, piyasalar açısından not artırımının, her ne kadar pozitif bir gelişme de olsa, zamanlamanın piyasa beklentisiyle uyumlu olmadığına işaret ediyor. Fitch’in, risklerin hafiflediğini ifade etmesine karşın, piyasanın hâlâ temkinli tarafta kalmaya devam etmesi, not artırımına rağmen CDS’leri düşürmedi. Vurgulamak gerekir ki, not artırımının zamanlamasına bağlı olarak piyasa fiyatlamasında kısa vadeli etki pozitif yansımamış görünüyor. Yine de, orta vadede not artırımının hem makroekonomi hem de piyasa fiyatlamalarında olumlu etkilerini göreceğimiz unutulmamalı.
Bu bağlamda Fitch’in sürpriz not artırımının borsa tarafındaki karşılığı anlık ve etkisiz kalırken, fiyatlamalar not artırımı öncesindeki dinamiklere göre şekillenmeye devam ediyor. Nedir bu dinamikler? Altın, döviz ve TCMB’den gelen adımlar… FED’den faiz indirimlerini konuştuğumuz bir ortamda ons altında yaşanan yükselişlere, kurdaki hızlı hareketler de eklenince altın alternatif yatırım araçları arasında pozitif ayrışmaya başladı. Kur tarafında ise yerel seçimler öncesinde döviz talebinin artması borsa üzerinde bir başka baskı unsuru oldu. Beklentileri aşan Ocak ayı enflasyonu sonrasında, Şubat ayında da enflasyonun beklentileri aşması ve piyasalarda döviz talebinin artması TCMB’den ardı ardına sıkılaştırıcı adımları getirdi. TCMB’den gelen kredi sınırlaması ve zorunlu karşılık adımları, piyasalardan TL likiditeyi çekerken, kredi ve mevduat faizlerini yükseltti. Bütün bu faktörler borsa üzerinde baskıyı sürdürüyor. Seçime kadarki süreçte de borsa için baskı yaratmaya devam edecek gibi görünüyor. İyi haber ise yılın devamında borsada yükseliş trendinin süreceğine yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam ediyor. Nitekim yıl başında, yıl sonu için 11.500-11.800 aralığında yoğunlaşan BİST-100 endeksi tahminleri, 12.000-12.500 aralığına yükselmiş durumda.
